Günün Ağacı – Sarıçam (Pinus sylvestris) özellikleri
Pinus silvestris L. ve Sarıçam Adlarının Etimolojisi:
Dünya üzerinde son derecede geniş bir alana yayılan sarıçam, çeşitli ülkelerde farklı isimlerle anılmaktadır. Örneğin Ingilizler Scotch Pine, Wild Pine, Fransızlar Pin de Riga, Almanlar Gemeine Kiefer (Adi Orman Çamı) adını vermişlerdir. İlk defa 1753 yılında ünlü botanikçi LINNE bu türe Pinus silvestris adını vermiştir.
Sistematikteki Yeri:
Sarıçam Gymnospermae sınıfından, Pinaceae familyasının Pinus (Çam) cinsinin bir türüdür. Çok değişik iklim ve edafik koşullar altında yetişen sarıçam bir-çok alttür, varyete ve formlara sahip, çok kompleks bir türdür.
Morfolojik Özellikleri:
Kuzey Avrasya’nın hemen hemen tamamındaki yayılışı ile dünyanın en geniş yayılışlı çam türüdür. İspanya’nın kuzeyinden başlayarak İskoçya, Rusya, Moğolistan ve güneyde Türkiye ve Kafkasya olmak üzere saf ve karışık ormanlar kurar. Türkiye ve dünyadaki en güney sınırı Kayseri-Pınarbaşı’ndadır. En yoğun yayılışını Kuzey Anadolu’nun iç mıntıkalarında yapar ve buradan orta Anadolu’ya sarkar. Karadeniz kıyısında Of-Sürmene (Çamburnu) arasında denize kadar iner. Doğu Anadolu’da 2700 m’ye (Sarıkamış-Ziyaret Tepesi) çıkar. Güneydeki en uç yayılışı Afyon-İhsaniye’dedir. Sarıçam Türkiye’de ortalama 1000-2500 m’ler arasında toplu yayılışını yapar. Bunu dışında Kayseri- Kahramanmaraş arasında Pınarbaşı, Göksun yörelerinde yedi küçük odacık halinde bulunur. Burada yalnız Türkiye’de değil dünyada ki yayılışının en güney noktalarından birisine ulaşmış olmaktadır.
Narin gövdeli, sivri tepeli ve ince dallı ya da dolgun ve düzgün gövdeli herdem yeşil bir ağaçtır. Yaşamakta olduğu geniş alanın ekolojik şartlarına göre 20-50 m arasında boy yapabilir. Genç gövdelerde, yaşlı ağaçların üst kısımlarında, kalın dallarda “tilki sarısı” rengindeki kabuk gayet ince levhalar halinde ayrılır. Genellikle kuvvetli bir kök sistemi kurar.
Toprak isteği bakımından kanaatkâr olan Sarıçam gevşek, derin, nemli kum topraklarında iyi yetişir. Dona ve kuraklığa karşı dayanıklıdır.
Çok çeşitli kullanım yerlerine sahip bulunan odunu oldukça dayanıklı ve reçinelidir. Çok kolay işlenen odunu düzgün ve parlak bir satıh verir, boya cila ve tutkalı kolay emer ve iyi çivi tutar. Bu özellikleri ile sarıçam yapı malzemesi; kapı, pencere, tavan ve taban kaplaması olmak üzere mobilyacılık ve oymacılıkta kullanılır.
Türkiye iklim bakımından zengin bir ülkedir. Birçok iklimi aynı anda yaşayabildiğinden dolayı birçok ağaç türü de ülkemizde yetişmektedir. Bu ağaçlardan bir tanesi de sarıçam ağacıdır. Sarıçam ağacı görüntüsü ile yetiştiriciliği fazladır. Özellikle bahçesinde sarıçam ağacı yetiştirmek isteyen kişiler sarıçam ağacı nedir ve nasıl yetiştirilir şeklinde araştırma yapmaktadırlar. Peki sarıçam ağacı nedir? Sarıçam ağacı nasıl yetişir? Sarıçam ağacının özellikleri nelerdir? Sarıçam ağacı hastalıkları ve bu ağacın faydaları nelerdir? İşte sarıçam ağacı ile ilgili bilinmesi gereken tüm detaylar.
Sarıçam Ağacı Nedir?
Narin gövdeli, sivri tepeli ve ince dallı bir ağaçtır. Yetişkin bireylerinin boyu 40 metreyi aşar. İğne yaprakları ikili, mavi-yeşil, kıvrık, sık dizilmiş, genellikle 4–5 cm uzunlukta, uçları sivri, genellikle 100 yıl, nadir olarak da 120 yıl ömrü vardır.
Sarıçam Ağacının Yetiştiği Doğal Ortamlar
Çamgiller (Pinaceae) familyasından olan ağaç, Avrupa’nın hemen her yerinde, Kafkaslar, Sibirya ve Kuzey Asya’da yayılış gösteren çam türü.
Adını, levhalar halinde ayrılan gövde kabuğunun tilki sarısı renginden alır. Narin gövdeli, sivri tepeli ve ince dallı bir ağaçtır. Yetişkin bireylerinin boyu 40 metreyi aşar. İğneyaprakları ikili, mavi-yeşil, kıvrık, sık dizilmiş, genellikle 4–5 cm uzunlukta, uçları sivri, genellikle 2-3 yıl, nadir olarak da 4-5 yıl ömrü vardır.
Sarıçam Türkiye’de nerede yetişir?
Sarıçam ağacı Avrupa başta olmak üzere ülkemizde de yetişen bir ağaç türüdür. Türkiye’de en fazla Doğu Karadeniz bölgesinde yetişen bir ağaç türüdür. Sarıçam ağacı Doğu Karadeniz bölgesinde yoğun olarak görülür. Doğu Karadeniz harici en fazla Kafkasya’da da yetişmektedir.
