“Genetiği değiştirilmiş ‘süper ahşap’
Bilim insanları, çığır açan bir genetik modifikasyon sayesinde daha fazla karbon depolayan ve emisyonları azaltan bir "süper ahşap" üretmek için yeni bir yöntem geliştirdi.
Değiştirilmiş ahşap aynı zamanda geleneksel inşaat malzemelerine daha sürdürülebilir, dayanıklı ve uygun maliyetli bir alternatif sunabilir.
Maryland Üniversitesi’ndeki araştırmacılar kavak ağaçlarını genetik olarak değiştirerek lignin içeriğini yüzde 12,8 oranında azalttı. Lignin, ahşabı dayanıklı kılan ancak işlenmesini zorlaştıran önemli bir bileşen.
Ligninin azaltılmasıyla ahşap, yüksek mukavemet gerektiren uygulamalarda kimyasal işleme tabi tutulmadan doğrudan kullanılabilir. Pazartesi günü Matter akademik dergisinde yayımlanan çalışmada araştırmacılar, bunun sadece üretim sürecini basitleştirmekle kalmayıp ahşabın karbon depolama kabiliyetini de artırdığını söyledi.
Araştırmacılardan Prof. Yiping Qi, “Yöntemimiz sadece kimyasal atıkları ve enerji tüketimini azaltmakla kalmıyor, aynı zamanda ahşabın karbon depolama kapasitesini de artırıyor ki bu da iklim değişikliğini hafifletmek için çok önemli” dedi.
Genetiği değiştirilmiş ahşap çürümeye karşı daha dirençli olduğundan karbonu daha uzun süre depolayabiliyor. Bu da atmosfere daha az karbondioksit salınması anlamına geliyor ve genel karbon emisyonlarının azalmasına katkıda bulunuyor.
Genellikle kimyasallarla işlenen geleneksel ahşap hızla bozulma eğiliminde olur.
Araştırmacılar, yeni yöntemin karbon depolama faydalarının yanı sıra ahşap işlemeyle ilişkili emisyonları da azalttığını belirtiyor.
Geleneksel ahşap, sera gazı emisyonlarına ve kimyasal atıklara yol açan önemli enerji ve kimyasal girdilere ihtiyaç duyar. Bu yeni yaklaşım bu süreçleri ortadan kaldırarak yüksek performanslı ahşap üretimini daha çevre dostu hale getiriyor.
Araştırmacılar genetiği değiştirilmiş kavakları, değiştirilmemiş olanlarla birlikte 6 ay boyunca bir serada test etti ve büyüme veya sağlık açısından önemli bir fark bulamadı. Daha sonra modifiye edilmiş ağaçlardan mobilya ve inşaatta kullanılan sıkıştırılmış ahşap örnekleri ürettiler.
Bu sıkıştırılmış ahşap, kimyasal olarak işlenmiş ahşap kadar iyi performans gösterdi. İşlenmemiş ahşaptan 1,5 kat daha güçlü ve çeşitli mühendislik ve inşaat uygulamalarında yaygın olarak kullanılan bir malzeme olan 6061 alüminyum alaşımı kadar sağlamdı.
Hızlı büyümesiyle bilinen ve keresteyle kağıt endüstrilerinde yaygın kullanılan kavak ağaçlarının genetiği, geçmişte başka araştırmacılar tarafından da değiştirilmişti.
San Francisco merkezli biyoteknoloji şirketi Living Carbon, 2023’te Birleşik Devletler’de bir araştırma denemesi veya ticari bir meyve bahçesi dışında genetiği değiştirilmiş ilk kavak grubunu dikmişti.
