“Eti senin kemiği benim” deyiminin yerine para konuşulunca sanayiciler elaman bulmakta zorlanıyor
Sanayi esnafı, kalifiyeli eleman bulmakta zorlanınca birçok meslek son ustaları ile tükenme aşamasında. Sanayide yetişecek eleman bulmakta zorlanan ustalar devletin bu konuda teşvik edici adımlar atmasını bekliyor.
Sanayide işçi, ara eleman, usta, ustabaşı, CNC operatörü, kaynakçı gibi birçok meslek ustaları kalifiyeli eleman bulmakta büyük zorluklar yaşıyor.
Aileler çocuklarını marangoz, demirci, kaynakçı gibi mesleklerde yetişmesini istemiyor. Herkes evladının bankacı, doktor, avukat, mühendis gibi mesleklerde eğitim görmesini arzuladığı öngörülüyor. Böyle olunca okumak isteyen ve okumak istemeyen öğrencilerin vakti okullarda geçiyor.
Vali Kutlu Aktaş Sanayi Sitelerinde işyeri bulunan ustalar ailelerde tercihlerin değiştiğini, çocuğunun meslek öğrenme önceliği yerine para kazanma önceliğinin getirildiğini kaydetti. Ustalar, çocuğunu sanayiye getiren ailelerin sıklıkla kullandığı “eti senin kemiği benim” deyimi yerine artık ne kadar maaş vereceklerini öğrenmek istediklerini, bu durumunda kalifiyeli eleman yetiştirmenin önündeki en büyük engel olduğunu vurguluyor.
Kendisinin 45 yıllık sanayi geçmişi olduğunu belirten Esnaf ve Sanatkârlar Tamirciler ve Demirciler Odası Başkanı Hayati Bekis, geçmişte insanlardaki kültürün ve önceliğin günümüz için değiştiğinin altını çizdi.
“… bu düşünce ile usta yetişmez”
“1978 yılından itibaren Ağrı Sanayisinde önce çıraklık, kalfalık ve hala ustalık yapıyorum.” diyen Hayati Bekis sözlerini şöyle sürdürdü:
“Ağrı Sanayi Sitesinde yetiştim, çalıştım. Daha sonra İzmir 4. Sanayi Sitesinde bir süre çalıştım. Bizim dönemimizde insanlar kendi oğlunu getirirdi ustalara teslim ederdi ve derdi ki, “bu çocuğun eti de senin kemiği de, yetiştirin.” Kültürümüz o döneme çok meyilliydi ve sanatkâr, usta, kalfa yetişiyordu. Şuan ki yaşadığımız süreçte insanlar gelip oğlunu bize teslim edecek diyor ki, “aylık kaç lira para vereceksin” bu düşünce ile usta yetişmez. Bundan dolayı kalifiyeli eleman bulmakta zorlanıyoruz.”
“Sıcak demirci ustaları vardı şuan tükendi”
Bazı meslek gruplarında ustaların ardından mesleği sürdürecek eleman olmadığını belirten Bekis, kalifiyeli elemanın yetişmesi için devletin destek sunması gerektiğini söyledi.
Bekis, “Ağrı Sanayi Sitesi keresteciler, marangozlar, tamirciler ve demirciler olmak üzere kooperatife bağlı toplam 362 esnafımız var. Ama genel olarak sanayide 700’ün üstünde esnafımız var. Bu 700 esnafın geneline baktığımızda kalifiyeli eleman yetiştirmekte zorlanıyoruz, eleman bulamıyoruz. Sanayimizi bir adım öteye taşıyabilmek için kalifiyeli eleman yetiştirmemiz gerekiyor. Küçük ölçekli esnaf olduğumuz için devletin desteğine ihtiyacımız var. Çırakların teşvik edilmesi gerekiyor. Çıraklığa başladığımda 20-30 sanatkârımız vardı, sanayimiz küçüktü ama şimdi büyümüş ve 700-800 esnafımız mevcut. 2000 yılından itibaren kalifiyeli eleman yetişme noktasında sıkıntılar başladı şimdi yetişmiyor. Sıcak demirciler vardı şuan tükendi. Marangozlar ve keresteciler vardı şimdiki ustalar aradan çekilse bu işi yapabilecek kimse yok. Sıra bizde tamirci, demirci, oto elektrikçiler de. Burada da eleman yetişmediği için bu meslek erbapları da tükeniyor.” dedi.