Araştırmacılar çürüyen ağaç kütüklerinin içerisinde fark etti… Doğa resmen feryat ediyor… Yayılırsa dünya için büyük tehlike
Doğa resmen artık feryat etmeye başladı. Bir felaket bitmeden diğerinin haberi geliyor. Bu kez araştırmacılar, çürüyen ağaç kütüklerinin içinde onları fark etti. Nadir görülen bir mantar enfeksiyonunun ıslak toprakta, çürüyen kütüklerde ve yapraklarda bulunuyor. Blastomikoz adı verilen hastalığa neden olan bu enfeksiyon, diğer solunum yolu enfeksiyonlarına benzerliği nedeniyle teşhis edilmesi zor olabilir. Teşhis edilmediği sürece tedavisi de o kadar zorlaşmaktadır.
Doğa resmen artık feryat etmeye başladı. Bir felaket bitmeden diğerinin haberi geliyor. Araştırmacılar, çürüyen ağaç kütüklerinin arasında fark ettiktren sonra geçtiğimiz günlerde konu hakkında bir araştırma yayınladı. Çoğunlukla Kuzey Ortabatı ve Güneydoğu’nun bazı kısımlarında meydana geldiği düşünülen nadir bir mantar enfeksiyonu, ABD‘nin diğer bölgelerinde beklenenden daha yaygın olduğu ortaya çıktı. Blastomikoz adı verilen hastalığın, kısmen diğer solunum yolu enfeksiyonlarına benzeyebilmesi nedeniyle teşhis edilmesi zor olabilir. Ve teşhis edilmediği sürece tedavisi de o kadar zorlaşır. Enfeksiyona ıslak toprakta, çürüyen kütüklerde ve yapraklarda gelişen Blastomyces dermatitidis adı verilen bir mantar neden oluyor. Blastomikoz, yalnızca belirli bir coğrafi bölgede meydana gelen bir tür mantar hastalığı olan “endemik mikoz” olarak kabul edilir.
O BÖLGEDE OLMASI ŞAŞIRTICI
Büyük Göller, Ohio Nehri vadisi ve Mississippi Nehri vadisi çevresindeki bölgelerde iyi bilinmesine rağmen enfeksiyonun Vermont’ta ortaya çıkması biraz daha şaşırtıcı, ancak Merkezlerde yayınlanan yeni çalışmada bulunan şey tam olarak bu. Hastalık Kontrol ve Önleme’nin Ortaya Çıkan Bulaşıcı Hastalıklar dergisi için. Johns Hopkins Bloomberg Halk Sağlığı Okulu’nda moleküler mikrobiyoloji ve immünoloji başkanı Dr. Arturo Casadevall, “Vermont genellikle blastomikoz hakkında konuştuğunuzda aklınıza gelen bir alan değildir” dedi. Ancak “son zamanlarda ülke çapında mantar enfeksiyonlarının yayıldığını öne süren birkaç makale var ve bu da onlardan biri.”
ATEŞE VE VÜCUT AĞRILARINA NEDEN OLABİLİR
Araştırmayı yürüten Chicago Halk Sağlığı Departmanı Aşıyla Önlenebilir Hastalıklar Gözetiminden sorumlu tıbbi direktör Dr. Brian Borah, “Daha önce bilmediğimiz vakaları tespit edip edemediğimiz, yoksa daha önce bilmediğimiz vakaları tespit edip edemeyeceğimiz büyük bir soru. Vakalarda artış tespit ediyoruz.” dedi. Ancak Borah, ülke genelindeki diğer mantar hastalıklarının epidemiyolojisinin değiştiğini belirterek şunları ekledi: “Blastomikozun bu kalıplardan muaf olacağını düşünmüyorum.” dedi. Blastomikoz nadirdir ve Blastomyces sporlarını soluyarak enfekte olan kişilerin yaklaşık yarısında solunum semptomlarına, ateşe ve vücut ağrılarına neden olabilir.
ÖLÜME KADAR GİDEBİLİR
Vakaların çoğu hafiftir ancak tedavi edilmezse blastomikoz ciddi hastalıklara veya ölüme neden olabilir. Yeni araştırmada yer almayan Casadevall, “Mantar hastalıklarıyla ilgili en büyük sorunlardan biri bunların bildirilemez olmasıdır” dedi; bu, halk sağlığı departmanlarının doktorların gördükleri hastalık vakalarını devlete bildirmelerini gerektirmediği anlamına geliyor. Yalnızca beş eyalette (Arkansas, Louisiana, Michigan, Minnesota ve Wisconsin) blastomikoz için halk sağlığı gözetimi bulunmaktadır. Bu, hastalığın bu eyaletler dışındaki yaygınlığının bilinmediği anlamına geliyor.
VAKA RAPORLARI BULUNUYOR
Daha önce Vermont Sağlık Bakanlığı’na atanmış bir CDC salgın istihbarat servisi görevlisi olan Borah, birkaç çalışmanın yanı sıra Vermont’taki doktor ve veterinerlerden gelen anekdot niteliğindeki raporlar da dahil olmak üzere Kuzeydoğu’da bazı blastomikoz vakaları raporları bulunduğunu söyledi. Borah ve ekibi, kamu gözetimi olmadan, 2011’den 2020’ye kadar Vermont’ta kaç hastanın blastomikoz nedeniyle tedavi edildiğini belirlemek için sağlık sigortası taleplerine başvurdu.
SAKİNLERİN YÜZDE 75’İ BAŞVURDU
Veriler, eyaletteki Medicare ve Medicaid alıcılarından gelen tüm talepleri ve başka sağlık sigortası olan Vermont sakinlerinin yaklaşık yüzde 75’ini içeriyordu. 10 yıllık dönemde 114 vaka tespit ettiler ve yüzde 30’unun hastaneye yatırılması gerekti. Çalışmada, her yıl 100.000 kişi başına ortalama 1,8 vaka oranıyla Vermont’ta, hastalığın sürveyansının olduğu eyaletlerden biri hariç hepsinden daha yüksek blastomikoz oranları olduğu ortaya çıktı. Blastomikoz oranının en yüksek olduğu eyalet olan Wisconsin’de 100.000 kişi başına ortalama 2,1 vaka görülüyor.
ENDEMİK OLDUĞU BÖLGELER DIŞINDA TEŞHİS EDİLDİ
2022’de yayınlanan bir araştırma, mantar enfeksiyonlarının neden olduğu hastalıkların yaklaşık yüzde 10’unun, mantarların endemik olduğu bilinen bölgeler dışında teşhis edildiğini öne sürdü. Wisconsin-Madison Üniversitesi’nde pediatri, tıp ve tıbbi mikrobiyoloji ve immünoloji profesörü Dr. Bruce Klein, olabilecek birçok şey olduğunu söyledi. Bu patojenler insanlar seyahat ederken ayakkabılara binebilirler. Yeni gelişmeler toprağı ve içinde barındırdığı mantarları karıştırıp, sporların var olmadığı düşünülen yerlerde havaya salınmasına neden olabilir.
DAHA YÜKSEK SICAKLIKLARA MARUZ BIRAKACAK
“Bu, insanların mantarlara maruz kalmasını artıracak ve aynı zamanda bu mantarları daha yüksek sıcaklıklara maruz bırakacak. Artan nem ve sıcak, nemli havayla birlikte daha büyük spor birikimi görebileceğimize dair bir korku var.” dedi. İlk çalışmalar, sıcaklığın, şu ana kadar vücut ısısına dayanamayan mantarlar üzerinde stres oluşturabileceğini ve insan vücudunda hayatta kalabilecek şekilde evrimleşebileceğini öne sürdü. Casadevall, “İklim değişikliği odadaki 800 kiloluk gorildir. Bu, bu hastalıkların epidemiyolojisinin çoğunu değiştirebilir.” dedi.
