Dut ağaçları arasında saklı hazine
Ülkemizde adı çok fazla duyulmamış, hâlâ keşfedecek çok yer olduğunu Kemaliye’yi gördükten sonra daha iyi anladım. Bir yanda boz dağları, diğer yanda dut, ceviz ve kavak ağaçlarının arasındaki ahşap evleriyle hayran kalacağınız, Erzincan’a bağlı şirin bir ilçe. Dünyanın en büyükleri arasında kabul edilen Karanlık Kanyon’daki ekstrem sporlar ve Taşyol’u ile maceraseverleri de mutlu ediyor.
Kemaliye bana Toroslar’ın düğmeli evleriyle meşhur İbradı ilçesini ve biraz da Safranbolu’yu hatırlattı. Keban Baraj Gölü kıyısında bir vadi üzerinde konumlanmış olan Erzincan’ın bu eşsiz ilçesi, Doğu Anadolu’nun yüksek ve engebeli bir bölgesinde. Zaten dünyanın en büyük kanyonlarından birine ev sahipliği yapıyor.
Sokaklarda maniler asılı
Osmanlı hâkimiyetinin görüldüğü dönemde bu yöreye ‘sırt’ anlamına gelen ‘Eğin’ adı verilmiş. 1922’deyse adı Atatürk’ten esinlenilerek ‘Kemaliye’ olarak değiştirilmiş. Bunu öğrenince Kemaliye daha güzel ve anlamlı geldi. Doğu Anadolu’da gezilecek yerler listenize Kemaliye’yi mutlaka eklemelisiniz. Kemaliye’deki ilk durağımız çok romantik bir nokta. Mani Yolu adını verdikleri yolda direklere asılan çeşitli maniler var. Osmanlı döneminde erkeklerin büyük bir bölümü İstanbul’a gitmiş çalışmaya. Ardında kalan eşleri ve nişanlıları bu manilerle hasretlerini dile getirmişler. Manilerin büyük bir bölümünde ‘ela gözlü yâr’ geçmesi dikkatimi çekti. Demek ki Kemaliyelilerin çoğu ela gözlüymüş. Mani Yolu’nun karşısında Kemaliye’nin kültürel kimliği için önem taşıyan dut ağaçları dikili.
Fırat’a bakan evler
Buz gibi soğuk havada epey bir dolaştıktan sonra içim ısınsın diye kendimi sobalı bir kahvehaneye atıyorum. Kahvede güler yüzle karşılıyorlar beni. Hemen soba başına oturtup çay ikram ediyorlar. Ben de hikâyelerini anlatmalarını istiyorum. Burası zamanında şehir kulübüymüş ve sadece üye olanlar girebiliyormuş. Yüzlerinde bir gülümseme ve gururla ‘Düğün Dernek’ filminin Kemaliye’de çekildiğini söylüyorlar. Duvarlara da filmin kahvede çekilen bölümlerinin fotoğraflarını asmışlar. Bir de Kemaliye’nin halısıyla meşhur olduğunu öğrendim. Her yıl ‘Halı Festivali’ düzenleniyormuş. Atkı ipliğinin mavi boyalı olması ve kenar püsküllerinin saç örgüsü yapılması farklı kılıyor halılarını.
